Astrofizičari su u ponedjeljak predstavili najveću do sada 3D kartu svemira, koja je nastala kao rezultat posmatranja više od 4 miliona galaksija i kvazara.

Foto: YouTube screenshot

"Trud stotine naučnika iz oko 30 institucija širom svijeta urodio je cjelovitom pričom o širenju svemira", rekao je astrofizičar Will Percival sa Univerziteta Waterloo u Kanadi.

Više od dvije decenije mapiranja

Mada je projekt mapiranja svemira naziva Sloan Digital Sky Survey (SDSS) započeo još prije više od dvije decenije, ova najnovija 3D karta dodatno se bazira na rezultatima SDSS-ovog podprograma Extended Baryon Oscillation Spectroscopic Survey (eBOSS) u kojem su naučnici tokom zadnjih šest godina prikupljali podatke s optičkog teleskopa u Novom Meksiku.

Astronom Kyle Dawson sa Univerziteta Utah objasnio je kako su stručnjaci putem ovog modela riješili "problem jaza u središnjih 11 milijardi godina", piše Science Alert.

"Tokom pet godina kontinuiranih posmatranja, radili smo na tome da ispunimo taj jaz i postignemo jedan od najvećih pomaka u kosmologiji u posljednjoj deceniji", rekao je.

Astrofizičar Jean-Paul Kneib iz švajcarskog Saveznog tehnološkog instituta (EPFL) u Lausanni, koji je pokrenuo ovaj program 2012. godine, rekao je da im je cilj bio stvoriti "najcjelovitiju 3D kartu svemira tokom cijelog njegovog životnog vijeka".

Naučnici su prvi put na modelu označili "nebeske objekte koji ukazuju na raspodjelu materije u dalekom svemiru i aktivne galaksije u kojima nastaju zvijezde i kvazari". Na karti možemo vidjeti vlakna materije i praznine koje preciznije definišu strukturu svemira od njegovih početaka, kada je bio star samo 380.000 godina.

Posmatrali najcrnje galaksije

Kako bi kreirali dio karte koji prikazuje svemir prije šest milijardi godina, astrofizičari su posmatrali najstarije i najcrnje galaksije. Za starija razdoblja, pretpostavlja se da je svemir star oko 13,8 milijarda godina, proučavali su najmlađe plave galaksije. Da bi se još više vratili kroz vrijeme, analizirali su kvazare, odnosno galaksije s izuzetno blistavom središnjom regijom.

Karta pokazuje da se širenje svemira u jednom trenutku počelo ubrzavati i od tada nastavlja tim tempom. Stručnjaci smatraju da je razlog tome tamna energija, nevidljiv faktor koji se uklapa u opštu teoriju relativiteta Alberta Einsteina.